Spelt
Spelt is weer helemaal terug van weggeweest. Waar het graan na de middeleeuwen werd verdrongen door gewone tarwe, wint spelt tegenwoordig steeds meer aan populariteit terug en is het vandaag de dag een populair voedingssupplement. Het graan stamt eigenlijk nog uit de oertijd, maar is ontzettend voedzaam en wordt gezien als superfood. Wat is de geschiedenis van spelt? Wat is het? Wat kun je met spelt allemaal doen?
TIP: hier kan je Spelt muesli online kopen
Wat is spelt?
Het is een tijdje stil geweest, maar spelt is weer helemaal terug! Het is een primitieve tarwesoort die 7000 voor Christus verbouwd werd. Oorspronkelijk komt het graan uit Perzië, Irak en Turkije, maar het wordt tegenwoordig ook in Zwitserland, Oostenrijk en België verbouwd. En niet te vergeten in Nederland natuurlijk! Spelt is een zeer eiwitrijke graansoort die erg op tarwe lijkt. Het graan kan niet zo gemakkelijk verbouwd worden als tarwe en het gedijt niet op een met kunstmest behandelde grond. Na de middeleeuwen is het spelt verdrongen door gewone tarwe, aangezien dit een hogere opbrengst had. Ook hoefde men tarwe niet te pellen.
Spelt is een graangewas met een opvallend lange en slanke aar. Deze slappe en dunne stengel bevat speltkorrels, die stevig verpakt zitten in verschillende vliezen. Spelt wordt vaak ruim 130 centimeter hoog. Het is een bedekte graansoort, waarbij de kafjes niet met de korrel vergroeid zijn. Het stevige omhulsel van de korrel zorgt ervoor dat ontsmetting met chemische middelen niet nodig is en dat spelt minder snel door ziekten wordt aangetast. Spelt is dus vaak volkomen natuurlijk. Na het oogsten moet spelt gepeld worden om het kaf van het koren te scheiden. Dit gebeurt met een speciale pelmachine of tussen twee molenstenen. De smaak van spelt is een stuk krachtiger dan die van tarwe, spelt wordt dan ook in veel gerechten gebruikt.
Wat maakt spelt tot een superfood?
Spelt is een opkomend superfood. Het is een oergraan met een breed palet aan voedingswaarde. Spelt wordt overwegend biologisch verbouwd en bevat een heel scala een voedingsstoffen. Het graan heeft een hoog vezelgehalte en is daardoor enorm voedzaam. Deze vezels spelen een belangrijke bij het gezond blijven. Spelt heeft hoge voedingswaarden en bevat veel vitaminen en mineralen. Zo zijn er in spelt onder andere vitamine E, B1, B2, B6 en niacine te vinden. Ook bevat spelt eiwit, vet, koolhydraten, vezels, natrium, calcium, fosfor, magnesium, ijzer en fluor. Het bevat 10% tot 25% meer eiwitten dan de meeste andere tarwesoorten.
Spelt wordt eenvoudig en snel in het lichaam opgenomen. Water lost er gemakkelijk in op en de belangrijke voedingsstoffen komen zo snel in het lichaam terecht. Spelt bevat een hoog gehalte aan gluten, waardoor het niet geschikt is voor mensen met glutenintolerantie, maar wel voordelen heeft voor mensen met een tarweallergie. Spelt bevat daarnaast zes van de acht essentiële aminozuren die in het lichaam de productie van hormonen activeren.
Spelt heeft allerlei positieve effecten op het lichaam. Zo zorgt het graan voor een gelijkmatige bloedsuikerspiegel, waardoor het zeker geschikt is voor mensen met diabetes. Door deze gelijkmatige bloedsuikerspiegel krijgen we minder snel zin om te snoepen, en is spelt dus ideaal wanneer je het lichaam gezond wilt houden of wanneer je op dieet bent. Het graan is gemakkelijk te verteren en komt daardoor sneller in het lichaam terecht. Daarnaast is spelt een krachtige fitmaker en zorgt het graan voor de nodige energie. De hoogwaardige onverzadigde vetzuren in spelt reinigen de bloedvaten en verminderen zo de kans op een hartinfarct. Tevens bevordert spelt de spijsvertering, waardoor eten sneller omgezet wordt in energie. De vele vitaminen B die in spelt zitten, zijn goed voor de stofwisseling van het zenuwstelsel en de hersenen. Spelt heeft dus allerlei voordelen voor het menselijk lichaam.
Hoe gebruik je spelt?
Na het verwijderen van de harde schil van spelt, blijft er een zachte kern over waar je allerlei producten van kunt maken. Denk bijvoorbeeld maar eens aan brood, pasta of crackers. De meeste mensen kennen het speltbrood wel. De zachte kern van spelt kan vermalen worden tot meel of bloem. Door de licht nootachtige smaak van spelt, is het ideaal voor het maken van macaroni en pasta. Wanneer je gewend bent te werken met tarwemeel- of bloem, dan kun je dit ingrediënt eenvoudig vervangen door speltmeel- of bloem. Spelt wordt ook wel gebruikt als vervanger van rijst en kan prima geserveerd worden met allerlei heerlijke sauzen en bijgerechten. Voor de liefhebbers kunnen de onrijpe gedroogde graankorrels van spelt ook in de soep gedaan worden. Zo wordt de soep net even wat gezonder en heb je een stevige bite.
Voor de zoetekauwen: spelt kan ook gebruikt worden in gebakjes en koekjes. Op deze manier vervang je het bloem of meel eenvoudig door spelt. Dat geeft je baksels net even dat beetje extra. Spelt kan ook eenvoudig gebruikt worden in muesli. Je kunt ervoor kiezen om deze muesli los te kopen zonder enige toevoegingen, maar in veel speltmuesli zitten tegenwoordig allerlei noten, vruchten en zaden verwerkt. Op deze manier heb je een gevarieerd ontbijt en kun je toch genieten van spelt producten.
Waar is spelt allemaal te koop?
Spelt is een bekend superfood. In tegenstelling tot andere soorten superfood, is spelt algemeen verkrijgbaar. Zo is spelt in veel supermarkten te vinden en in diverse natuurvoedingswinkels kun je kiezen uit een groot aanbied aan producten met spelt erin verwerkt. De meest keus heb je echter op het internet. Online kun je de meest uiteenlopende voedingsproducten vinden waarin spelt verwerkt zit. Ook speltmuesli kun je online vinden. Hier zijn vaak meerdere varianten van en het is aan jou om te kijken welke je het lekkerst vindt.
